Хоодуот буойун,
Хорсун буойун
Чиэһи, көҥүлү көмүскүүр
Үрдүк эрэли ылынан
Анал дьайыы уотун утарса
Олоҕун толук уурбута…
Сунтаар 3 №-дээх орто оскуола бастыҥ выпускнига Григорьев Ньургун Николаевич сырдык кэриэһигэр аналлаах «Бэргэн» буулдьанан биирдиилээн ытыыга күрэх бастаан 2023 сыл улуус иһинэн ыытыллыбыта. Быйыл иккис сылын региональнай (Бүлүү сүнньүн улуустара) таһымнаах буолла. Сунтаар улууһун 17 оскуолатыттан, Ньурба Күндээдэтиттэн уонна Бүлүүттэн 2 оскуола, барыта — 78 үөрэнээччи, 19 тренер кытынна.
Хамаандалар сэлэлии хаамыыларын старшай прапорщик Александр Алексеевич Неустроев салайан киллэрдэ.
Россия, Саха сирин, Сунтаар өрөгөйүн ырыатын сүһүөхпүтүгэр туран иһиттибит.
Күрэх үөрүүлээх арыллыытын «Партизан» КК тутаах үлэһитэ Роман Амонов ыытта. Айсен Федоров «Хотойдор» ырыатын күрэхтэһээччилэргэ бэлэх уунна. Ыалдьыттары көөнньөр кымыһынан, алгыстаах алаадьынан айах туттулар.
Үһүс төгүл ыытыллар «Бэргэн» буулдьанан ытыы күрэҕи Сунтаар улууһун баһылыга А.В.Григорьев эҕэрдэлээн арыйда. Бастатан туран, махтал тылын Ньургун төрөппүттэригэр Лилия Леонидовнаҕа, Николай Николаевичка, билигин сулууспалыы сылдьар убайыгар Николайга тириэртэ, иитэн-такайан дойдуларыгар бэриниилээх ыччаты ииппиттэригэр өссө төгүл махтанна. Ньургун Григорьевка анаммыт күрэх кыттааччылара сыл ахсын эбиллэ турарын бэлиэтээтэ, хайҕаата. Сунтаар улууһуттан 2 Россия геройдаахпытынан, 249 буойун хорсуннук сулууспалыы сылдьарынан киэн тутта кэпсээтэ. Маннык тэрээһин хоодуот ыччаппыт аатын ааттата турарыгар эрэннэ.
Күрэҕи иилээн-саҕалаан тэрийэр Сунтаар 3№дээх оскуола директора Андрей Николаевич Николаев күрэх кыттааччыларын айхаллаата, «Бэргэн» күрэхтэһиини хорсун-хоодуот ыччаппыт аатын сырдатарга тэриллэрин ыйда.
Семен Александрович Николаев Сунтаар нэһилиэгин баһылыгын солбуйааччыта, 2025 сыл Россияҕа, Саха сиригэр Аҕа, Ийэ дойдуну көмүскээччи сыла буолбутунан, «Бэргэн» күрэхтэһии таһыма үрдүүрүн эттэ.
Сунтаар улууһун дьаһалтатын физкультураҕа уонна спорка салаа салайааччыта Дьулустан Николаевич Егоров, Ньургун Григорьевка анаммыт күрэх сыл ахсын буола, кыттааччы элбии турарыгар баҕа санаатын эттэ. Маннык тэрээһин кэнэҕэски кэскили Аҕа дойдутугар бэриниилээх буоларга иитэрин туһунан кыттааччыларга туһаайда.
Ньургун төрөппүттэрэ долгуйан туран, күрэскэ кэлбит кыттааччыларга, тренердэргэ махталларын тириэртилэр.
Ньургун убайа, Николай Григорьев, байыаннай дьайыыттан уоппускатыгар кэлэ сылдьар. Кыттааччыларга дьиэ кэргэнин, тапталлаах быраатын туһунан наһаа истиҥник кэпсээтэ.
Быраатыгар анаммыт күрэхтэһиини илэ хараҕынан көрбүтүттэн олус астынна. Хорсун буойуттар хаһан да умнуллуо суохтаахтар диэтэ.
Промкомбинат түөлбэтин депутата, тренер Николай Романович Данилов кыттааччылары айхаллаата, ким кыахтаах кыайарыгар алгыһын анаата.
Анал байыаннай дьыалаҕа ытык иэстэрин толоро сылдьар Ньургун, Николай Григорьевтар доҕотторо, командирдара куйаар нөҥүө эҕэрдэлэрин ыыттылар, ситиһии, кыайыы кыахтаахха тиийэригэр баҕа санааларын эттилэр. Григ туһунан истиҥ, сылаас туһунан этэн, киэн туттуубут сүөм үрдээтэ.
Эдэр ыччат сөбүлээн истэр ырыаһыта Wild Ньургун Григорьев кэриэһигэр анаабыт «Чулууттан чулуу» ырыаны харааста, долгуйа иһиттибит.
«Бэргэн» күрэх кылаабынай судьуйата: РСФСР, Саха сирин спорка туйгуна, адаптивнай спорт тренерэ Жараев Афанасий Терентьевич, ытыы быраабылаларын билиһиннэрдэ. Табатык табар хоттун, кыраҕы харахтаах кыайдын диэн алгыһынан күрэх саҕаланна.
Судьуйалар: Уаров А.В., Попов П.А.- Сунтаар 3№ оскуола физкультура учууталлара, Федорова Н.Н.- олимпийскай эрэллэри бэлэмниир оскуола ох сааҕа тренерэ.
Кыттааччылар сэрэбиэй талан, түөрт түһүлгэнэн араҕыстылар, кыраҕы харахтарынан сыалы табаары кыҥастаһар күрэхтэрэ саҕаланна.
Күрэх түмүгүнэн:
8-9 кылаас кыргыттарыгар:
1 миэстэ — Саввинова Азалия- Күннэй (СПТЛИ)
2 миэстэ -Егорова Милана (Хоро)
3 миэстэ — Керемясова Сайаана (Тойбохой)
8-9 кылаас уолаттарыгар:
1 миэстэ — Нахов Иван (Хадан)
2 миэстэ — Ксенофонтов Кирсан (СПТЛИ)
3 миэстэ — Осипов Мичил (ССОШ №1)
10-11 кылаас кыргыттарыгар:
1 миэстэ — Корякина Ньургуйаана (Бүлүү)
2 миэстэ -Семенова Агния (Тойбохой)
3 миэстэ — Максимова Алена (Бордоҥ)
10-11кылаас уолаттарыгар:
1 миэстэ — Тимофеев Эрхан (Кутана)
2 миэстэ — Тимофеев Виктор (Тойбохой)
3 миэстэ — Томский Меркурий (Бүлүү)
Тренердэргэ:
1 миэстэ — Семенов А.И. (Тойбохой)
2 миэстэ — Иванов П.П. (ССОШ№ 2)
3 миэстэ -Кырелов П.Р. (Дьаархан)
Анал ааттар:
«Бэргэн» — Семенова Юлиана 10 кыл (Кутана,)
«Дьулуур» — Наумова Ориона 8 кыл (ССОШ №3)
«Эрэл» — Кузьмин Айтыын 8 кыл (Дьаархан)
«Табыгас» — Тереясов Ярослав 11 кыл (Бордоҥ)
Бөлөхтөрүгэр кыайыылаахтар абсолютнай иһин долгутуулаах киирсиилэрэ болҕомтону тарта. Түмүккэ күрэх муҥутуур кыайыылааҕынан Сунтаар лицейин 8 кылаас үөрэнээччитэ Саввинова Азалия-Күннэй, тренер Селляхов Н.В.
Григорьевтар дьиэ кэргэн туруорбут оҕус-борооскунан, тренерэ харчынан наҕараадаланнылар.
Попов И.И. (Бүлүү) уонна Петров А.Д. (Ньурба) тренердэргэ «Аҕа дойдуга бэриниилээх ыччаты иитиитин иһин» харчынан бириэмийэ туттарылынна.
Спонсордаабыт бары тэрилтэлэргэ, биирдиилээн дьоҥҥо барҕа махталбытын тириэрдэбит. Эһиги өйөбүлгүтүнэн күрэхпит сыаналанар. Спонсордар анаабыт харчылара, сыаналаах бириистэрэ хаһаайыннарын буллулар.
Григорьевтар дьиэ кэргэннэрэ оскуола кэлэктиибигэр барҕа махталларын тириэртилэр.
Ньургун Григорьев — Григ сырдык кэриэһигэр олунньу 11 күнүгэр, 2025 с. ыытыллыбыт «Бэргэн» биирдиилээн буулдьанан ытыы күрэҕэ үрдүк таһымнаахтык ааста.
Анна Алексеева.
